คำว่า GenY , GenZ (Generation Y, Generation Z)เราคงเคยได้ยินกันมาบ้างแล้วนะครับ ในบทนี้เราก็จะมาพูดถึงอาชีพที่คน Gen นี้เขาฮิตทำกันครับนั้นก็คืออาชีพที่เรียกว่า Gig Economy แล้วเราก็จะไปทำความรู้จักกับคนแต่ละGenกันครับ
เริ่มกันด้วย Gig Economy ซึ่งก็หมายถึงระบบเศรษฐกิจที่ประกอบด้วยงานชนิดที่เป็น part time , freelance , self-employed หรืองานที่รับมาจากคนอื่นอีกต่อเป็น outsource ไม่ใช่งานประจำ ในความหมายทั่วไป Gig Economy คือระบบเศรษฐกิจที่ผู้ทำงานรับงานเป็นครั้งๆ ตามความต้องการ ทำงานเสร็จเป็นงานๆไป ความเป็นอิสระ ทำงานตามความสมัครใจ โดยหลุดออกไปจากระบบแบบดั้งเดิมของการเป็นลูกจ้างบริษัทเช่น คนที่เป็นฟรีแลนซ์ , โปรแกรมเมอร์, นักเขียน , นักแต่งเพลง , นักพูด , นักร้อง , นักดนตรีที่เล่นตามผับ , ไกด์ , , ช่างภาพ ฯลฯ รวมถึงคนที่เปิดธุรกิจเล็กๆ ของตนเองแบบไม่มีลูกน้อง เช่น ขายสินค้าออนไลน์ เป็นต้น หรือคนที่มีงานประจำ แต่แบ่งเวลามารับงานส่วนตัวเพื่อเป็นรายได้เสริมอีกทางหนึ่ง Gig Economy จะต่างจาก Freelance ตรงที่ Freelance จะรับงานประเภทเดียว แต่ Gig Economy จะรับงานหลายจ๊อบในเวลาเดียวกัน
ปัจจัยทำให้เกิด Gig Economy ก็คือ
- เครือข่ายสังคมออนไลน์ ,อินเตอร์เนต, เทคโนโลยี เพราะโลกยุคออนไลน์ทำให้ผู้คนสามารถทำงานได้สะดวกสบาย อยู่ที่ไหนก็สามารถทำงานได้ เปิดโอกาสให้เข้าถึงแหล่งงาน แหล่งข้อมูลและลูกค้าได้ง่าย
2 ไลฟ์สไตล์ของคนรุ่นใหม่ GenY , GenZ ที่ไม่ได้มองหาความมั่นคงในหน้าที่การงานราชการหรือกับองค์กรใหญ่ๆอีกต่อไป ซึ่งเชื่อว่าตัวเองสามารถจะหาเงินได้มากเพียงพอเท่าที่ตัวเองต้องการ ซึ่งเงินเดือนไม่สามารถตอบโจทย์ได้
3 การเติบโตของเศรษฐกิจแบ่งปัน Sharing Economy เช่น Uber (คนขับแท็กซี่ซึ่งเป็นคนทำงานตามใจอยาก รับเงินโดย Uber เป็นตัวกลาง) Airbnb (ห้องว่างๆในบ้านเราจะเอามาแบ่งให้คนอื่นเช่าทำรายได้แบบง่ายๆได้โดยเจ้าของได้รับค่าเช่าผ่านคนกลาง) Etsy และ Task Rabbit ก็เช่นกัน จะเป็นคนกลางที่สร้างระบบเครือข่าย digital ขึ้นเป็นผู้จับผู้ซื้อผู้ขายให้มาพบกัน โดยตนเองก็ได้เงินเช่นเดียวกับผู้เข้าร่วม
ต่อไปเราลองมาดูความแตกต่างของคนแต่ละ Generation กันนะครับ
-เบบี้บูมเมอร์ หรือคนอายุ 52-70 ปี เป็นยุคที่การรับราชการเป็นงานที่มั่นคงที่สุด
-Gen X 36-51 ปี เป็นยุคที่การทำงานกับองค์กรเอกชนแล้วได้รับเงินเดือนที่สูง เงินเดือนขึ้นเร็ว
-Gen Y หรืออายุ 21-35 ปี เป็นยุคที่คนทำงานประจำก็เงินเดือนไม่สูง เงินเดือนขึ้นน้อย ไม่มั่นคง มีการเลย์ออฟพนักงานบ่อย จึงเกิดอาชีพ Freelance ขึ้นเป็นจำนวนมาก คนที่เก่งเฉพาะด้าน มีรายได้เยอะ
– Gen Z เด็กรุ่นใหม่ อายุไม่เกิน 21 ปี เป็นยุคที่เด็กโตขึ้นมากับโทรศัพท์มือถือ และ Social Media พร้อมๆกับเป็นยุคที่การเริ่มต้นทำงานประจำมีเงินเดือนน้อย และยังไม่มั่นคง เด็กมีความสามารถในการรับรู้ข้อมูลในวงกว้าง สื่อสารง่าย และสามารถทำการตลาดได้ด้วยตัวเอง จึงสามารถที่จะรับงานหลากหลายและสามารถสร้างรายได้ด้วยตัวเอง เป็นผู้ประกอบการรายย่อยได้ตั้งแต่เด็ก และสามารถใช้ชีวิตได้ด้วยการบริหารเวลาด้วยตัวเอง
อย่างไรก็ตามถึงแม้ว่า Gig Economy จะสามารถการรับงานมาทำแบบอิสระ อาจจะสามารถทำหลายๆ จ๊อบ สามารถเลือกงานที่ชอบได้ มีรายได้แต่ละครั้งไม่น้อย แต่อาชีพแบบนี้ก็มีความเสี่ยง ซึ่งสิ่งสำคัญที่คนรุ่นใหม่จะต้องตระหนักก็คือ ความไม่สม่ำเสมอและความไม่แน่นอนของรายได้ ความมั่นคงในหน้าที่การงานเมื่อเทียบกับ งานประจำที่มีเงินเดือนประจำ มีสวัสดิการ มีหลักประกันที่มั่นคง แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นไม่ว่าเราจะทำอาชีพอะไร แบบไหน อย่างไร การประหยัดเก็บออม การใช้จ่ายอย่างรู้คุณค่า รวมถึงการทำงานไปโดยมีเป้าหมาย มีการเรียนรู้เพิ่มเติมในสายงานตลอดเวลาแล้วนั้น ผมคิดว่า คำว่าประสบความสำเร็จ ในหน้าที่การงานหรือธุรกิจก็คงไม่ไกลเกินเอื้อมครับ…